پرسش‌هایی در آغاز راه…
قبل از پاسخ به این سؤال به این پرسش‌ها بیاندیشید:
آیا محیط کالبدی این مدارس دوست‌داشتنی هستند؟
آیا کالبد این مدارس، تسهیل‌گر برنامه‌های اصلی آن‌ها می‌باشد؟
آیا بناهای این مدارس در برابر تغییرات گوناگون در موضوعات مختلف، انعطاف لازم را از خود نشان می‌دهند؟
آیا این مدارس نقش آموزنده در محیط خود را بازی می‌کنند؟ و سؤالاتی از این دست…
اگر پاسخ به این سوالات مثبت باشد یعنی مدارس کارآمد هستند و در غیر این صورت با مدارسی ناکارآمد مواجه هستیم.
یک مدرسه وقتی کارآمد است که در تمام ظرفیت‌های خود، تسهیل‌گر یادگیری در دانش‌آموزان باشد. در یک مدرسه کارآمد، یادگیری مقدم بر آموزش رسمی است. مدرسه کارآمد برای تدریس معلم ساخته نمی‌شود. مدرسه کارآمد برای یادگیری فراگیران بنا می‌گردد.
در مدارس رایج به طور معمول شاهد راهروهایی تاریک و باریک و کلاس‌هایی دلگیر به مانند سلول‌هایی که پیرامون این راهروها چیده شده‌اند هستیم. نور و تهویه طبیعی دور از دسترس است. بیشتر محیط‌ها برای تدریس و آموزش رسمی مبلمان و تجهیز شده‌اند. همه چیز یکنواخت و یکسان است. همه چیز برای انتقال محتواهای یکسان و نه چندان سودمند به همه دانش‌آموزان و به منظور تولید انبوه فارغ‌التحصیلانی که اهداف روشنی برای زندگی و حتی ادامه تحصیل ندارند به شکلی کاملا تعریف شده و غیر قابل انعطاف پیش‌بینی شده‌است. میز و صندلی‌های یکسان چیده شده به سوی تخته معلم و آماده برای تدریس و سخنرانی معلم. همه چیز برای فعالیت یک نفر تا حدودی تعریف شده است. فعالیت دانش‌آموزان هم تنها شنیدن و نوشتن است…
اما اگر تصمیم به ساخت مدرسه دارید، خوب است بدانید که تفاوت اساسی در ساخت یک مدرسه کارآمد و ناکارآمد در نوع اندیشه حاکم بر طراحی است و در هزینه ساخت در یک مدرسه تأثیر چندانی ندارد.
یک مدرسه کارآمد به معنای یک مدرسه مجلل نیست. چه بسا بساری از مدارس مجللی وجود دارند که به هیچ عنوان کارآمد نیستند.
پرسش‌های برای پیمودن راه…
پاسخ به این سؤال بسیار ساده و است:
همفکری نیروهای آموزشی روزآمد و آشنا با رویکردهای نوین آموزشی بهره‌بردار از طرف مدرسه با طراحان معمار آشنا به این رویکردها و همچنین آشنا به مدارس و آن‌چه در آن‌ها می‌گذرد.
فرایند طراحی با رفت و برگشت‌های فراوان بین این دو بال طراحی برای یک مدرسه کارآمد، شکل می‌گیرد.
بازسازی یک مدرسه پس از بررسی اولیه ظرفیت‌های ساختمان موجود برای تغییرات لازم، مانند طراحی یک مدرسه از ابتدا، نیاز به هماهنگی با بهره‌برداران و نیروهای روزآمد آموزشی در آن مدرسه دارد. این جا نیز جلسات متعدد گفت و گو با همه دست اندرکاران مدرسه و همچنین دانش‌آموزان و اولیاء آن مدرسه باید شکل گیرد تا کمبودها، نیازها و همه چالش های موجود به خوبی شناسایی گردد. پس از آن است که طراحان معمار با توجه به مبانی طراحی مدارس کارآمد، تا حد امکان، مدرسه موجود را به سمت کارآمدی بیشتر سوق می‌دهند.
برخی ویژگی‌ها در یک مدرسه می‌توانند تا حدودی مستقل از ناهنجاری‌های موجود در نظام آموزشی در یک ساختمان مدرسه حضور داشته باشند. مدرسه با نور طبیعی سرشار و تهویه طبیعی و همچنین ایجاد چشم‌اندازهای درونی و بیرونی جذاب و تبدیل شدن به یک محیط دوست‌داشتنی پویا و اجتماعی، حتی در شرایط موجود هم می‌تواند به سمت کارآمدی بیشتر حرکت کند.
تجربه حضور در مدارس به عنوان معلم و مشاور تحصیلی در بازههای زمانی بیش از بیست سال به همراه تجربه طراحی معماری مدارس در پروژه‌های گوناگون، و انجام فعالیت‌های مطالعاتی و پژوهشی مرتبط با حوزه طراحی معماری و مبلمان مدارس که منجر به چاپ مقالات متعدد در این زمینه شده‌است به همراه باوری که ظرفیت‌های گوناگون، از جمله نیروهای هر مدرسه را برای همفکری در طراحی به خوبی پذیرا است، سرمایه‌های ارزشمندی را در اختیار طراحان این مجموعه برای ساخت و همچنین بازسازی مدارس با رویکردهای نوین فراهم ساخته است.
آیا پرسشی دارید؟
لطفا سوالات این صفحه را بخوانید و اگر سؤال و یا پاسخ مناسب را نیافتید، لطفا پرسش خود را مطرح کنید، ما در اسرع وقت به شما پاسخ خواهیم داد.